Ulusal Kırmızı Et Konseyi’ne göre dana kesim yağsız et fiyatı, Kurban Bayramı’ndan sonra 11 kuruş daha yükselerek 25 lira 23 kuruşa ulaştı. Bu gelişme de dikkate alındığında et fiyatları yılbaşından bu yana yüzde 22.5 artmış oldu. Türkiye’de bu gelişmeler yaşanırken, dünyadaki fiyatlar ciddi şekilde geriledi. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre dünya genelindeki et fiyatları bu yıl, 2014’e göre yüzde 2.1 düştü.
Küçükbaş et fiyatlarında ise yüzde 19.6’ya varan bir gerileme yaşandı. Bu iki gıda kalemindeki gerileme ortalama yüzde 11. Türkiye’deki kırmızı et fiyatlarının dünyadaki gerilemeye meydan okuyacak şekilde artması kafaları karıştırdı. Konuyu değerlendiren eski CHP Genel Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Gökhan Günaydın, “Türkiye’de kırmızı et fiyatları belirli mevsimlerde artıp sonra düşmüyor. Tersine, yüksek fiyat düzeyi bir eğilim olarak devam ediyor. Bunun sebebi açıkça ortaya konulmalıdır: arz yetersizliği” dedi.
Hükümet çözüm için ithalata sarıldı
Türkiye, et fiyatlarındaki artışı dizginlemek için yeniden ithalat silahına sarıldı. 2014’ün ilk 8 ayında 81 milyon dolarlık canlı büyükbaş ve küçükbaş ithal edilirken bu rakam 2015’in aynı döneminde yüzde 55 artarak 125.1 milyon dolara ulaştı. Ancak fiyatları dizginlemek için ithalattaki yüzde 55’lik artış da yeterli olmadı. Canlı hayvan ithalatı, fiyatları kısa süre aşağı çekebildi. Temmuz sonunda 25.85 lirayı gören ‘dana kesim yağsız’ et fiyatı, 24,10 liraya kadar geriledikten sonra yeniden 25 liranın üzerine çıktı. Ekim ayının ilk günündeki et fiyatı ise 25 lira 23 kuruş oldu.
‘Yem bile ithal’
Tarım ile ilgili eleştirileriyle adından söz ettiren eski CHP Genel Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Gökhan Günaydın, hayvancılıkta çok ciddi yapısal sorunlar bulunduğuna vurgu yaptı. Günaydın’a göre mera alanları 50 yıl evvelki hacminin yarısına yani 14 milyon hektara düştü. Başta soya, mısır, arpa, buğday olmak üzere yem hammaddelerinin dışarıdan ithal edilmesi de maliyetleri döviz kuru etkilerine açık hale getirmiş oldu.
Et üretimi, 1985’ten 2009’a 209 bin ton azaldı
Günaydın’ın verdiği bilgilere göre 1985 yılında 50 milyon nüfusa sahip olan Türkiye 622 bin ton kırmızı et üretmekteydi. Yaklaşık 25 yıl sonra, 2009 yılında nüfus 22 milyon kişi artarak 72 milyona yükseldi. Kırmızı et üretimi ise 209 bin ton azalarak 413 bin tona geriledi. (Meydan)