Kıyağı Vatandaşa Değil Onlara Yaptılar

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Petrol fiyatlarında yaşanan düşüş sonrası AKP basınında artık gelenek haline gelen “doğalgaz fiyatlarında büyük indirim” müjdelerine geçtiğimiz günlerde bir yenisi eklenmiş, yandaş medyada “faturalarda yüzde 20 civarında düşüş bekleniyor” haberleri yayınlanmıştı. Patronlara indirim geldi ancak vatandaşa indirim yok.

Müjdeler kimin için?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez indirim haberini Twitter hesabından “BOTAŞ’tan sanayicimizin kullandığı doğalgaza indirim hayırlı olsun. Yeni normalde sanayimizin çarkları daha hızlı dönecek, ekonomik toparlanmamız hız kazanacak. Doğalgaz maliyetlerindeki %9,7 ila %12,5 arası düşüş, üretim ve istihdama pozitif yansıyacak” notuyla duyururkeni Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da Twiter hesabından “Pandemi döneminde desteklerle koruduğumuz sanayimizin ve ekonomimizin hızlı toparlanmasına katkı sağlayacak bu indirimin hayırlı olmasını diliyorum. Ekonomideki her olumlu gelişmeyi insanımıza yansıtmaya, üretim ve istihdamı artırmak için var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz” ifadesiyle paylaştı.

Patronlar salgın döneminde Bakan Albayrak’ın deyimiyle “destekler ile korunurken” vatandaşın payına düşen ise işsizlik, kısa çalışma ödeneği, maaşlarda kesinti ve esnek çalışma oldu.

Fiyat niye düştü?
Gazete SOL’un haberine göre ülkemizde tüketilen yıllık yaklaşık 50 milyar metreküp doğalgazın neredeyse tamamı ithal. İthal edilen gazın ise dörtte üçü uzun dönemli anlaşmalarla alınıyor. Anlaşmaların tarife mekanizması net olarak açıklanmasa da hâlâ petrolün gazla rekabetine dayalı olduğu biliniyor. Ayrıca anlaşmalar dolar üzerinden yapıldığı için kötü giden ekonomi ve yükselen döviz kuru nedeniyle gaz fiyatlarının da yükseldiği bir gerçek.

Patronların zararının karşılanması için faturalara yapılan zamlar yetmiyor, üstüne hükümet BOTAŞ üzerinden sübvansiyon yaparak şirketlerinin kârını artırmaya çabalıyor. Bu durum birkaç yıl öncesine kadar en çok kâr eden kuruluşlardan biri olan BOTAŞ’ın zarar etmesine sebep oluyor. Doğalgaz patronlarının kârını korumak adına döviz kurundan kaynaklı farkı sübvanse eden AKP hükümeti BOTAŞ’ın zararına göz yumuyor.

Geçtiğimiz Nisan ayında CHP’li vekil Ali Mahir Başarır, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’nın yanıtlaması talebiyle bir soru önergesi vermiş, “Avrupa doğal gazın bin metreküpünü 120 dolar civarında satın alırken, Türkiye’nin aynı miktarda doğal gazı 280 dolara almasının nedeni nedir?” diye sormuş, Bakanlık tarafından verilen yanıtta anlaşmaların ticari sır olduğu belirtilmişti.

Buradan hareketle şirketlere yapılan indirimin BOTAŞ’ı zarar ettireceği ve neticede zararın yurttaşların cebinden karşılanacağını tahmin etmek zor değil.

Patronlara kıyak, işçilere fatura
Yılın ilk dört ayında doğalgaz dağıtım şirketlerinin konut ve ticarethanelere kestiği ve ödenemeyen faturaların toplamının 795 milyon TL’yi bulduğu ve elektrik ve doğalgaz faturalarının yaklaşık %15-20 kadarı ödenemediği ortaya çıkmıştı.

Salgın başladığından beri elektrik ve doğalgaz şirketlerinin alacaklarını korumak için pek çok adım adan hükümet yurttaşların sırtındaki fatura yükünü hafifletmek için hiçbir adım atmadı. Örneğin, faturaların yarısından fazlasını şirketlerin kazançları ve vergilerden oluştuğu bilinirken şirketlerden aldığı vergilere türlü aflar getiren hükümet yurttaşların faturasındaki vergilere dokunmadı. Aksine, yurttaşların salgın nedeniyle evlerinde kalmaya sevk edildiği koşullarda artan elektrik, su ve doğalgaz faturalarını tahsil etmek için kıyasen düzenleme, erteleme, taksitlendirme gibi yöntemler icat edildi.

Öte yandan şirketlerin kârını garanti altına almak için çırpınan hükümetin elektrik ve doğalgaz faturalarının ödenememesi sebebiyle kesilmemesi yönünde pek çok çağrı yapılmasına rağmen bu konuda henüz bir karar almaması ve yurttaşların lehine tek bir önlem dahi almaması dikkat çekiyor.