“TÜRKİYE’DE İSLAM DİRİLİYOR…”

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

 “Türkiye’de İslam diriliyor…”

“İnsanlar ben kimin sorusunun cevabını İslam’da buluyorlar…”
“İslamiyet’teki diriliş toplumun hayatına da yansıyor… Televizyon programlarının bir çocuğu ahlaki ders verir gibi…”
“Televizyonlarda İslami öğeli tavsiyeler var: ‘Çok çocuk yapın’ gibi…”
“Başbakan’ın 3 çocuk tavsiyesi de İslami öğelidir”
“Türkiye’de tarikatlar canlanıyor…”
“Tarikatlarla siyasetin ilişkisi de kesişiyor…”

Bu açıklamaların tümü Türk sosyolog ve siyaset bilimcisi Şerif Mardin’e ait. Mahalle baskısı kavramını ortaya atarak Türkiye’nin gündemine oturan sosyolog Şerif Mardin yine çarpıcı açıklalamalarda bulundu. Taraf gazetesinden Neşe Düzel’e konuşan Şerif Mardin, İslami kültürün hayatımızın büyük bir kısmını kapladığını belirtti.

Bu durumu “İslami diriliş” olarak nitelendiren Mardin, insanların merak peşinde İslamiyete sarıldığını anlatıyor. İslami dirilişin toplumun hayatına da yansıdığına dikkat çeken Şerif Mardin, televizyonlardaki bazı programların ahlaki ders verdiğini açıkladı. Yansımanın sadece bundan ibaret olmadığını vurgulayan Mardin, topluma bazı yasakların da getirildiğini söyledi… Örneğin; “Giyim, kuşam yasakları…”

Sosyolog Mardin ayrıca, Başbakan Erdoğan’ın üç çocuk tavsiyesinin de İslami öğeli olduğunu belirtti.

Tarikatlar ve siyaset arasındaki ilişkiye de değinen Şerif Mardin, “Tarikatlar canlanıyor mu? Nasıl çalışıyor tarikatlar? Tarikatlarla siyasetin ilişkisi hangi noktalarda kesişiyor? Nakşibendîlik nedir? Nakşibendîlik toplumun hangi kesimlerinde daha fazla gözüküyor? Toplumda en dindar kesim kim?” sorularını da yanıtsız bırakmadı.

İşte Mardin’in açıklamalarından ilgili bölümler;

İSLAMİ DİRİLİŞ NEYİ TANIMLIYOR?

Türkiye’de toplumda bir merak var. İnsanların çoğu, İslami kültür ögesi peşindeler. İslami diriliş dediğim şeyin bir tarafında işte bu İslami merak var. Dirilişin diğer tarafında da, bu merakı destekleyen ve bu arayışın daha ileriye gitmesini isteyen kimseler var.

Dirilen şu. Bir kere seçim vs. meseleleri dolayısıyla Cumhuriyet’in ortaya koyduğu bir iştirak tabanı var. Yani katılma tabanı var. Katılma demek, eskiden katılmayan kimselerin topluma katılmaları ve yer almaları demek.

BEN KİMİM SORUSUNUN CEVABINI BULUYORLAR

İslami kültür hayatımızın büyük bir kısmını kapsadığı için, bu soruların cevaplarını İslam’da buluyorlar. Yani mesele şudur. Bir tarafta bu soruların büyük kitleler tarafından sorulması var. Diğer tarafta da ortada bu sorulara cevap veren hazır bir kültürel taban var. Bu ikisi birlikte çalıştı. Bu yüzden İslami yeniden diriliş ve enerji artışı aslında basit bir şey değil!

İSLAMİYETİN ENERJİSİ TÜRKİYE’DE NASIL ARTIYOR?

Bir kere Cumalara giden şahıs sayısı artıyor. Eski Cumalar değil bu Cumalar. Bilen birisi bana şunu söyledi. ”Siz, cuma günleri camilerde hayır toplama sandığının içine bakarsanız, şaşarsınız” dedi. O fakir fakir insanların bıraktıkları paralar… Yani bu enerjinin biraz da finansal bir tabanı var. “Bu nereden geliyor?” diyoruz. İşte geldiği yerlerden biri de orası. Yani bizim farkına varmadığımız halkın, kendiliğinden verdiği paraların bazı yerlerde toplanması bu. Ama bu durum, birtakım sahtekârlıkların yapılmasına mani değil. Çünkü paranın olduğu her yerde sahtekârlık vardır…

İSLAMİ DİRİLİŞ TOPLUMA NASIL YANSIYOR?

Toplumun hayatına işte birtakım yasaklarla yansıyor. “Böyle giyinilsin, giyinilmesin” diye yansıyor. Bakın, mesele sadece türban değil. Mesele, “giyinir misin” meselesidir bütünüyle! “Bu mini etekle nereye kadar gidersin?” de var bu giyinme meselesinin içinde. Meclis’te kadınların pantolon giymelerine daha yeni izin verildi. İnsanlar hâlâ neyle meşgul oluyorlar diye pantolon yasağından söz ediyorum. Pantolonla meşgul olma bir şeyi işaret ediyor çünkü. Televizyon programlarının birçoğu…

Televizyon programlarının birçoğu devamlı bir İslami ahlak dersi verir gibiler. Eskiden bu yoktu. İslami ahlak dersi yeni çıkan bir şey. Ayrıca televizyonlarda İslam hakkında çok sayıda program var. Sahaflara gidin. Sahaflarda da inanılmaz derecede ciddi ve gayrı ciddi İslami yayın var. Bir de bu arada merkezden gelen İslami ögeli tavsiyeler var. “Çok çocuk yapın” gibi mesela…

TARİKATLAR CANLANIYOR

Tarikatların yolundan, izinden giden bir İslami akım hep olmuştur Türkiye’de. Mesela birçok insan, yavaş yavaş tasavvuf nedir diye merak etmeye başladılar. Tasavvufa olan merak artışı, benim yakalamaya çalıştığım ilginin biraz sofistike olan şekli. Yani bu ilginin şekillerini yukarıdan aşağıya sayabilirsiniz.

TARİKATTA SOHBET NE ANLAMA GELİYOR?

Orada sohbet, insanlar arasındaki tabii ilişkiyi başka bir şekilde kuran bir şey. Yalnızlık duygusunu ortadan kaldıran, kardeşlik duygusunu arttıran bir şey. Bakın… Din, insanın bazı manevi boşluklarına karşılık veren bir bütün olarak düşünülür. Her insan, dünyaya geldikten sonra iyi ve güzelin nasıl yapılacağını merak eder. Cumhuriyet bu konuda insanlara çok fazla şey vermedi. “Bizim yaptıklarımız faydalıdır” dedi. Cumhuriyet’in fayda konsepti çok ilginçtir. Ağırlığı fayda konseptine verirseniz…

TARİKATLA SİYASETİN İLİŞKİSİ HANGİ NOKTADA KESİŞİYOR?

Tarikattan olan kardeşimi işe alırım. Tarikattan olan bu kişiyi bu mevkie yükseltirim. Tarikattan olan bu kardeşimi bu misyonla şuraya gönderirim” gibisinden bir yakınlık ve tercih meselesi yaşanıyor. Bir de tabii Nakşibendîlin kurduğu ağın siyasetle yolunun kesişmesi parti kurmasıyla da oldu. İlk 1949’da oldu bu.

NAKŞİBENDİLİK NEDİR?

Çok uzun bir tarihi var. Kuruluşu Orta Asya’da oluyor ve bize oradan geliyor. Nakşibendîlik, daha sonra 17. yüzyılda Hindistan’da kendine yeni bir şekil veriyor ve daha esaslı olarak kuruluyor. Bu yayılma sadece Kürtler yoluyla olmuyor. Nakşîliğin yayıldığı yerlerden biri de Kuzey Türkiye, yani Karadeniz. 18. yüzyılın sonu ve 19. yüzyılın başında Mevlana Halid Şehrezori isimli bir Kürt din âlimiyle birlikte çok daha güçlü bir biçimde organize oluyor Nakşibendîlik. Doğu Anadolu’ya ve Anadolu’ya yayılmasıyla doğrudan ilişkili onun yaptıkları. Çok etkin bir tarikat bu. Bir kere tarikatın amigoları var ve onların yaptıkları dağılma programları var. Bu dağılma programının en etkilisini yapmış olan kişi de Mevlana Halid Şehrezori.

NAKŞİBENDİLİK TOPLUMUN HANGİ KESİMLERİNDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜYOR?

Esnaf arasında en çok yayılıyor. Küçük işletmecidir esnaf. Küçük işletmecide çok yayılıyor Nakşibendîlik. Niçin? Çünkü eskiden beri esnaf, Türkiye’nin çok inanır bir katıdır. Kuran’ın dışında din kitaplarının en çok okunduğu bir sosyal kattır esnaf. Mesela Muhamediye, Ahmediye gibi Kuran’ın bir nevi halka anlatışı olan tarikat dışı kitaplar var. Bu kitaplar çok popüler Anadolu’da. Bu kitapların basitleştirilmiş bir din anlatımı var. O kadar basitleştiriyor ki, bazı İslami olmayan prensipler yavaş yavaş İslam’a giriyor. Kara Davut da bu kitaplardan biri. Kara Davut içindeki İslam, artık İslamlıktan çıkmış bir şeydir.