Amerika’nın Sesi (VOA), Türkiye ile İsrail arasındaki ticari ilişkilere dikkat çektiği haberinde ABD Başkanı Barack Obama’nın çabalarıyla İsrail’in Mavi Marmara olayından dolayı Türkiye’ye özür diledikten sonra diplomatik ilişkilerde az bir miktar düzelme yaşansa da, son haftalarda İsrail için casusluk yapan on İranlı’nın kimliğini Tahran hükümetine verdiği savları üzerine ilişkilerin “yeniden gerildiğini” öne sürüyor.
“Diplomatik alanda yaşanan gerginliklere rağmen Türkiye ve İsrail arasındaki ticari ilişkiler bu gerginlikten hiç etkilenmişe benzemiyor” diyen VOA’ya göre, “Türk-İsrail İş Konseyi’nden Menaşe Carmon, daimi olanın siyasetçiler değil, işadamları olduğunu, iki ülke arasında gerginlik olsa da bunun iki ülke halkı arasında gerginlik anlamına gelmediğini söylüyor. Carmon’a göre Türkiye ve İsrail arasındaki yıllık ticaret hacmi 4 milyar dolara ulaşmış durumda.”
“Savunma İşbirliği Devam Etti”
İkili ticaretin, gıdadan mekanik ve ileri teknoloji ürünlerine kadar büyük bir yelpazeyi kapsadığı, 4 milyar dolarlık ticaret hacmi savunma alanındaki ticareti içermediği belirtildiği haberde “İsrail, Türk Hava Kuvvetleri’ndeki uçaklara kullanılmak üzere gelişmiş elektronik savaş sistemleri sattı. Diplomatik alanda yaşanan gerginliklere rağmen Ankara İsrail’le savunma sanayi alanındaki işbirliğine devam etti” deniliyor. Haberde şöyle devam ediliyor:
“Ancak Türk-İsrail İş Konseyi’nden Carmon’a göre bu ilişkilerde kayıplar yaşanmadı değil. Özel sektörde yerleşmiş ticari ilişkiler kar etmeye devam etse de bu alana yeni giren genç girişimci İsrailliler, Türkiye’ye yatırım yapma konusunda isteksiz. Carmon, bu girişimcilerin Türkiye’ye yatırım yapmayı düşünmek için “mevcut krizin geçmesini beklediklerini’ söylüyor.”
Suriye Savaşı Faktörü
Aslında İsrail’le ticaretin artmasına neden olan etkenlerden birinin Suriye’deki iç savaş olduğuna işaret eden VOA, eskiden Suriye’yi Körfez ülkelerine ara güzergah olarak kullanan Türk tüccarların, şimdi mallarını Ürdün’e ve oradan Ortadoğu piyasalarına aktarmak için gemiyle İsrail limanlarına naklettiği belirtildiğine de dikkat çektiği haberini şu sözlerle noktaladı:
“İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun Mavi Marmara olayından dolayı özür dilemesine rağmen gözlemciler, iki ülke arasındaki gergin ilişkilerin bir süre daha önemli ölçüde rahatlamasını beklemiyor. Ancak mevcut ticari ilişkiler, bu gerginliği gelecekte yumuşatacak bir unsur olarak görülüyor.”O